Gezondheidsweb

Hoe ga ik als hulpverlener om met de behandeling van autistische kinderen?

Omgaan met autistische kinderen kan behoorlijk moeilijk zijn, ook voor hulpverleners die al veel ervaring met de ervaring opgedaan hebben

Autisme staat bekend als een aandoening die niet makkelijk in de omgang is, noch voor familieleden van autistische kinderen noch voor hulpverleners. Hoe ga ik als hulpverlener om bij de behandeling van autistische kinderen?, zo luidt een veelgestelde vraag. Omgaan met autistische kinderen kan inderdaad behoorlijk moeilijk zijn (en blijven), ook voor hulpverleners die al veel ervaring met de ervaring opgedaan hebben. Gelukkig is er één troost: behandeling kan een wereld van verschil uitmaken.

Stephen Shore, dokter en bij wie als kind zelf de diagnose ‘autistisch’ werd gesteld en momenteel universiteitsprofessor, ervaart het als zeer positief dat de meeste autistische kinderen een aantal dingen kunnen leren die ze niet intuïtief weten. Het komt er echter op aan om dat op de juiste manier te doen, om ze de juiste instructies te geven. Dingen die autistische kinderen niet kunnen, bijvoorbeeld het evalueren van een sociale situatie of het verstaan van iemands gedrag – kunnen stap voor stap aangeleerd worden. Verwanten van autistische kinderen mogen zich niet laten ontmoedigen dat dit leerproces van lange duur is.

Er zijn verschillende methoden om autistische kinderen sociale vaardigheden aan te leren, met als meest bekende misschien de Applied Behavior Analysis (ABA), de Miller Methode e, Floortime methode. Volgens professor Shore is er geen enkele methode die als de beste zonder meer moet worden beschouwd. Bij het ene kind zal de ene methode het meeste succes kennen, bij een ander kind zal een andere methode meer succes hebben. Voor hulpverleners moet het sleutelwoord ‘flexibiliteit’ luiden, ze moeten bereid zijn om van de ene methode over te stappen naar de andere. Uiteindelijk zal blijven welke methode het best geschikt is voor elk individueel geval. 

In het geval van de behandeling van autistische kinderen is een zeer belangrijke rol weggelegd voor hulpverleners, waarbij we ook de ouders rekenen. Ze mogen zich op geen enkel moment laten ontmoedigen, ook al evolueert de behandeling niet dadelijk zoals verhoopt. Vroeger werd open en bloot tegen de ouders van autistische kinderen verteld dat behandeling geen optie was, dat hun zaak hopeloos was. Dat is dus niet het geval, zelfs niet in zware gevallen van autisme. Het komt er op aan om op geen enkel moment de moed in de schoenen te laten zakken.

Voor een hulpverlener aan autistische kinderen is empathie eveneens erg belangrijk. Het komt er op aan om zich in te leven in de belevingswereld van het kind. Help het kind stapsgewijs om zijn horizon te verbreden, zonder dat hij of zij moet vrezen dat zijn of haar veilige plaats in de thuisomgeving verloren gaat. Het forceren van autistische kinderen in de ‘echte’ wereld heeft echter geen zin en kan het omgekeerd effect sorteren. Alles moet stapsgewijs gebeuren, zodat een kind met autisme alle krijgt om zich aan een nieuwe (lichtjes veranderde) situatie aan te passen. Kennis van de wereld van het autisme is echter noodzakelijk om een kind te helpen om (deels) uit die wereld te stappen.